![](/media/lib/536/n-starlink-9cc3c507390829481ddfb2d2efd0ec1e.jpg)
Konstelacje sztucznych satelitów stanowią coraz większe zagrożenie dla badań naukowych
1 lutego 2023, 09:32Naukowcy czekają na uruchomienie Vera C. Rubin Observatory, obserwatorium astronomicznego, którego budowa dobiega końca w Chile. Na jego potrzeby powstał najpotężniejszy aparat fotograficzny na świecie. Obserwatorium ma co trzy tygodnie wykonywać fotografie całego nieboskłonu. Jego główny program badawczy – Legacy Survey of Space and Time – zakłada utworzenie mapy Drogi Mlecznej, dokonanie spisu obiektów w Układzie Słonecznym czy zbadanie niewyjaśnionych sygnałów dobiegających z głębi wszechświata. Jednak obserwatorium może nigdy nie spełnić pokładanych w nim nadziei.
![](/media/lib/536/n-wydech-f740e712829c6188bf75de32f52a94b6.jpg)
Spaliny zaburzają pracę mózgu
30 stycznia 2023, 11:00Pierwsze w historii badania tego typu wskazują, że nawet krótka kilkugodzinna ekspozycja na zanieczyszczenia wywołane ruchem samochodowym ma negatywny wpływ na ludzki mózg. Eksperyment, przeprowadzony przez naukowców z University of British Columbia i University of Victoria przeczą powszechnemu mniemaniu, jakoby mózg był chroniony przed negatywnym wpływem zanieczyszczeń powietrza.
![](/media/lib/536/n-antenasat-02e811a1fbc540eca4caeb7c7f78bc7c.jpg)
Telewizja satelitarna w naszych domach – jak działa?
27 stycznia 2023, 14:06Mimo coraz większej popularności serwisów streamingowych, wciąż wiele osób chętnie wykorzystuje systemy telewizji satelitarnej. Dla jednych jest to kwestia przyzwyczajenia i preferencji. Dla innych to jedyna opcja na dostęp do telewizji. Sygnał naziemny nie wszędzie jest odbierany, podczas gdy telewizja satelitarna nie ma z zasięgiem problemu. Jaka jest zasada jej działania? Co ją cechuje i jakie są jej zalety?
![](/media/lib/469/n-genom2-762e59e92bf835572f156a1d845f59ab.jpg)
W ludzkim mózgu istnieją 12-godzinne cykle genetyczne. U schizofreników są one zaburzone
27 stycznia 2023, 10:28Naukowcy z Wydziału Medycyny Uniwersytetu w Pittsburghu są prawdopodobnie pierwszymi, którzy donoszą o istnieniu w ludzkim mózgu 12-godzinnego cyklu aktywności genetycznej. Co więcej, na podstawie pośmiertnych badań tkanki mózgowej stwierdzili, że niektóre elementy tego cyklu są nieobecne lub zburzone u osób cierpiących na schizofrenię.
![](/media/lib/536/n-astrocyt-98a4038c513e652c87f4c8c3687ca758.jpg)
Dieta wysokokaloryczna może zmniejszać zdolność mózgu do kontroli ilości przyjmowanych kalorii
26 stycznia 2023, 14:04Badania na szczurach sugerują, że regularnie spożywanie diety wysokotłuszczowej lub wysokokalorycznej zaburza zdolność mózgu do regulowania ilości przyjmowanych kalorii. Naukowcy z Penn State College of Medicine dowodzą, że po krótkoterminowym żywieniu dietą wysokokaloryczną mózg adaptuje się do tej sytuacji i redukuje ilość spożywanego pokarmu, by zrównoważyć liczbę przyjmowanych kalorii. Jednak przy długoterminowym spożywaniu takiej diety mechanizm ten zostaje zaburzony.
![](/media/lib/535/n-kryptografia-199f828025f1cd765b03692ba70a05ee.jpg)
Kryptograficzny Nobel 2022
19 stycznia 2023, 22:31W dzisiejszym świecie bezpieczeństwo przekazywania informacji stało się niezwykle istotnym elementem naszego codziennego życia. Większość z nas, nawet nie zdaje sobie sprawy, jak często korzysta z dobrodziejstw dziedziny nauki, jakim jest kryptografia. Za każdym razem, kiedy przeglądamy internet, wysyłamy do kogoś wiadomość czy logujemy się do banku towarzyszy nam szyfrowanie.
![](/media/lib/535/n-krowy-0624b0616c56e4e6755f9572eb8afac3.jpg)
Przystosowanie do trawienia laktozy doprowadziło do zwiększenia rozmiarów i masy ciała ludzi?
19 stycznia 2023, 17:54Profesor Jay Stock z kanadyjskiego Western University twierdzi, że konsumpcja mleka w niektórych regionach świata w okresie od 7000 do 2000 lat temu doprowadziła do zwiększenia masy i rozmiarów ciała ludzi. W tym samym czasie w innych regionach świata dochodziło do redukcji wielkości ludzkiego organizmu. Stock i jego zespół zauważyli, że do zwiększenia rozmiarów ciała H. sapiens doszło tam, gdzie z przyczyn ewolucyjnych częściej występowały geny pozwalające dorosłym ludziom na trawienie mleka.
![](/media/lib/500/n-mozg-e3403137b9eff7784a4d691b578f95c0.jpg)
Połączenie dwóch leków może zwiększać szanse dzieci z wyjątkowo niebezpiecznym nowotworem
17 stycznia 2023, 12:28Rdzeniak to najczęstszy, a przy tym wyjątkowo złośliwy, nowotwór ośrodkowego układu nerwowego u dzieci. Mniej niż 45% pacjentów żyje dłużej niż 5 lat od zdiagnozowania tej choroby. Naukowcy z University of Colorado oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Düsseldorfie odkryli właśnie kombinację leków, której zastosowanie może poprawić prognozy u dzieci, u których rozwój rdzeniaka związany jest z większą liczbą kopii onkogenu MYC, co pogarsza prognozy przeżycia.
![](/media/lib/534/n-komorki-8f8a9a4bdb2310fa8b423c52ccea6a7c.jpg)
Genetycznie zmodyfikowane komórki nowotworowe zwalczają guzy nowotworowe
12 stycznia 2023, 16:44Wypróbowaliśmy prosty pomysł: co by było, gdybyśmy wzięli komórki nowotworowe i zmienili je w zabójców nowotworów oraz szczepionki przeciwnowotworowe, mówi Khalid Shah z Brigham and Women's Hospital i Uniwersytetu Harvarda. Za pomocą inżynierii genetycznej zmieniamy komórki nowotworowe w lek, który zabija guzy nowotworowe oraz stymuluje układ odpornościowy, by zarówno niszczył guzy pierwotne, jak i zapobiegał nowotworom, dodaje uczony
![](/media/lib/337/n-mozg-156f3c2352dbb94c7273428a7e099365.jpg)
Nowo odkryta struktura mózgu może mieć wpływ na chorobę Alzheimera czy stwardnienie rozsiane
10 stycznia 2023, 12:07Nowo odkryta struktura w mózgu może być zaangażowana w rozwój takich chorób jak stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera czy infekcje centralnego układu nerwowego, mówią naukowcy z Uniwersytetów w Rochester i Kopenhadze. Nowa warstwa oponowa, nazwana przez odkrywców SLYM działa jak warstwa ochronna, jak i miejsce, z którego komórki układu odpornościowego monitorują mózg